Teknolojik Gelişmelerin Türkçeye Etkisi - Cengiz Demirci

Teknolojik Gelişmelerin Türkçeye Etkisi


        

Dil düşüncenin aracıdır. Dilsiz düşünülemez. (Nurullah Ataç)

Teknoloji, insan hayatını kolaylaştırmak, düzene koymak, onu daha anlamlı kılmak için vardır, gereklidir ve vazgeçilmezdir. Ancak teknoloji alanındaki hızlı değişme ve gelişmeler her zaman iyiye, güzele, doğruya hizmet etmez; bazen bir takım ciddi problemleri de beraberinde getirir- ler.(1)

Mersin Üniversitesi (Meü) Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hürriyet GÖKDAYI, Teknolojinin Dile Zararları (2)  başlıklı makalesinde “internette ve cep telefonuyla Türkçe yazarken kurallara uymaya özen gösterilmeli, dilin teknolojinin getirdiği zorlamalara ve insanların dikkatsizliklerine karşı korunması gerektiği unutulmamalıdır“(2) diyerek teknolojiye yenik düşmememiz gerektiği konusunda teknoloji kullanımına dikkat çekmiştir.

Yazımın devamında teknolojinin yararları ve  zararlarının kaynağının insan olduğu ve  insanın teknolojiyi yönetmesi gerektiği üzerinde durarak , teknolojiye esir düşmemesi için yeni proğramlar geliştirmesi üretmesi gerektiği hususunda bilgi vereceğim .

 Teknoloji ürünleri gittikleri yerlere ait oldukları milletlerin dillerinden, kültür ve medeniyetlerinden, yaşayış ve inanışlarından ideolojilerinden de bir çok şey taşırlar.(1) tabi bu hızlı gelişim her zaman doğru ve güzel gitmez .bazen cidi proğlemler oluşur  bizler dil alanında teknolojinin hizmetlerinden yeteri kadar faydalanamıyoruz. Bilgisayarlar sayesinde birçok milletler  dil sözlüklerini hazırlayıp internet ağı üzerinde mdiğer milletlere  sunarken bizler türk milleti olarak böyle bir proğramlama yamadık. Dünyada en fazla bilgisayar kullanan 3. Ülkeyiz fakat  dilimizle ilgili kapsamlı bir proğram üretip köklü dilimizi dünya milletlerine sunamadık.

UNESCO’nun günümüzde yeryüzünde konuşulan diller konusunda yaptırdığı araştırmaların sonuçlarına göre, konuşulan ortalama 6.000 dilin yarısından fazlası ölümle yüz yüzedir. Her 14 günde bir, bir dil yeryüzünden silinmektedir (Tosun, 2005:145). İnternetin sahip

olduğu özelliklerden ortaya çıkan yeni iletişim sembolleri, kullanım kalıpları, jargonlar

ve iletişim kodları dillerin yapısını ve işleyişini derinden etkilemektedir (Çakır ve

Topçu, 2005:95). Bu etkileşimde Türkçemizde nasibini aldı .Türk Dil Kurallarına uymadan sembol ve jargonlarla  konuşmak kurallı anlamlı cümle kurulumundan uzak, melez bir dile dönüştü.

    

 

 Dilimiz ifade incelik  ve  çeşitlilikten uzak  bir dile dönüşerek doğallık ve öz benliğini kaybetmiştir(Tosun, 2005:146)  aşağıda  vereceğim örnekteki gibi dilimiz teknolojinin etkisiyle yara alıp özünü kaybetmeye başladı. Yeni bir Teknoloji dili meydana geldi .

 ‘yüsünden [yüzünden]’ ‘sisde [sizde]’ ‘tikat [dikkat]’( 3)

 

1.Türkçe Harfin Okunuşuna Benzeyen İngilizce Harflerin Kullanılması: ‘V’

Yerine ‘W’nin Kullanımı; K Yerine Q Kullanımı

 

‘Qimse [kimse]’ (F); ‘wala [vallahi]’ (F); ‘we [ve]’ (F); ‘wardı’ (M); ‘war

[var]’ (M); ‘eywallah’ (M); ‘yaaw…’ (F); ‘boşwer’ (M)

 

1.2. Kelime Sonlarındaki Akıcı Ünsüzlerin Kullanılmaması

‘bi de’ (F); ‘bişi [bir şey]’ (M) gibi saçma bir dil ortaya çıktı.

 

Önerilerim

Bu konuda  alanında teknolojik donanımlı eğiticiler yetiştirip bu eksikliği kapatmalıyız. Türk milletine  ait  bir programlama dili geliştirebiliriz. İbni Sina Biruni , Farabi gibi bilim insanlarımızın makalelerini çevirip  onlardan İstifade Edecek Teknolojik Programlar geliştirmeli, “teknolojik gelişmeleri takip ederek, teknolojinin nimetlerinden istifade edip çağdaş eğitim öğretim ortamını oluşturmalıyız”(1)

Özellikle internet ortamında kullanılacak programlar kendi bilişim uzmanlarımız tarafından yapılan Türkçe yama programları ile desteklenmeden kullanılamaz hale getirilebilir.

Yapılan yazışma ve sohbetlerde kendi imla kılavuzumuzda olmayan abuk, sabuk kelimeler bu program ile engellenerek Türkçeyi internet  ortamında  kullanırken dilimizin yapısını korunması  yasal güvence altına alınabilir.

Türkçenin kurallarının , gramer yapısının bozulmaması sebep olan Teknoloji   karşısında dili korumak için, konuşma dilimizin bilim dili olmasını sağlamalıyız.

Her şeyden önce ekonomik ve teknolojik alanda güçlü  olmalıyız.

Teknolojinin nimetlerinden faydalanarak çağdaş eğitim ortamı oluşturmalıyız 

Dil, millet için millî benliğin, millî anıların, duyguların ve düşüncelerin, bütün maddi ve manevi değerlerin, buluş ve yaratışların ortak hazinesidir.
 

Allah’a tapşırılsın (Allah’a emanet olun)...
 

Kaynakça

1 Teknoloji Ve Dil Cengiz ALYILMAZ Atatürk Üniversitesi Türkiye araştırmaları Enstitüsü tarafından  13.05.1997 tarihinde düzenlenen ”Bilim Dili Olarak Türkçe” adlı panelde yapılan konuşmanın metnidir (S.33,34,35,36)

2.Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fak.Öğ.Üyesi  Yrd.Doç.Dr. Hürriyet GÖKDAYI makalesi https://www.haberler.com/mersin-teknolojinin-dile-zararlari-haberi/

“3.jurnal of language and linguistie studies vol . 3 no.2 october 2007 Havva yaman yavuz Erdoğan”

Tosun .C. (2005). Dil Zenginliği Yozlaşma Ve Türkçe . journal of language and linguistic studies . 1 (2). 95,145,146

 

 

[email protected]

YAZIYI PAYLAŞ!

Yorumlar / 1

  • Fatma Zehra | 07 Aralık 2020 13:02

    Çok beğendim

YAZARIN SON 5 YAZISI
21Ara

Türk Kültürü ve Türkçe

24Kas
21Kas
03Ekm

Kış Kapıda Malatyam

19Tem

Körlük