Diyarbakır deyince çoğu zaman dağ, taş bir de karpuz akla gelir. Bağlık, bahçelik, meyvelik bir yerle bütünleşmeyen Diyarbakır, bunun tam aksidir. Surların hemen arkasında düz bir ovada Hevsel Bahçaları ile çevrilmiştir. Şeftali, karadut ve çeşitli meyvelerin yetiştiği Diyarbakır, yemekleri açısından gerek hayvansal gerekse tahıl ürünleri bakımından çeşitlilik gösterir. Yemekler genellikle et ağırlıklıdır olup acılı, baharatlı ve yağlıdırlar. Diyarbakır'ın ova kesiminde yani Bismil, Çınar ve Silvan'da mercimek, buğday, arpa ve pamuk; Kulp ve Lice'de ceviz, nar, Çermik ve Çüngüş'te üzüm yetişir. Diyarbakır'da 38 çeşit üzüm bulunmakta ve her birinin özellikleri farklıdır. Diyarbakır'da gece gündüz arasındaki sıcaklık farkının fazla olması üzümü olumlu yönde etkilemektedir. Diyarbakır mutfağında koyun eti yaygın kullanılmaktadır. Geleneksel yemekler arasında yer alan meftune koyun etiyle yapılan yaygın yemeklerdendir. Etli dolma, bacan venk, ekşili dolma, lepik, habenisk, kürt mustafa, kibebumbar, kaburga dolması yemeklerden bir kaçı. Bol yağlı, acılı, ekşili mutfağıyla ün salmış Diyarbakır, Doğu ve Güneydoğu Anadolu mutfağının tipik özelliklerini de taşımaktadır. Zeytinyağı bölgede pek ilgi görmemektedir. Et, çoğu kez patlıcan ve domatesle birlikte kullanılmaktadır. Tarım alanına göz attığımızda buğday, arpa, darı, pirinç, mercimek, pamuk ve tütün yetiştirildiğini görüyoruz. Ekşi Diyarbakır yemeklerinin olmazsa olmazı. Sumak veya limonun katıldığı yemekleri sık sık görüyoruz. Habenisk yemeği "sağ mercimek" denilen mercimekten yapılıyor. Sağ mercimek; bütün kırılmamış olan mercimek türüdür.
Meftune
Malzemesi :
½ kg. koyun kol kürek parça eti
½ kg. patlıcan
2 iri domates
4 yeşil biber
2 çorba kaşığı tere yağı
1 su bardağı sumaklı su
2 su bardağı su
2 diş sarımsak
2 tatlı kaşığı tuz.
Yapılışı:
Sumak ile su 1 tatlı kaşığı tuz atılarak 15 dakika bekletilir. Patlıcanlar aralıklı soyularak, boyuna dörde kesilir. Sonra ceviz büyüklüğünde doğranır. 1 tatlı kaşığı tuzlu suda bekletilip, yıkanır. Et tencereye koyulup, üzerine patlıcanlar yayılır. Domatesin kabuğu alınıp dilim dilim doğranır, tencereye yerleştirilir. Yeşil biberler patlıcan boyunda doğranır, ilave edilir. Sarımsak dövülüp, süzülmüş sumak suyu ile ilave edilir. Tereyağı ara ara koyulup, tencerenin kapağı örtülür. Çok hafif ateşte etler yumuşayıncaya kadar pişirilir
