17 MAYIS DÜNYA TANSİYON GÜNÜ

  Hipertansiyon nedeniyle, her yıl tüm dünyada 7 milyon insan ölmektedir ve 1.5 milyar insan ise hipertansiyon problemiyle karşı karşıyadır. Hipertansiyon dünya genelinde tek başına inme, kalp krizi, böbrek hastalıkları ve diyabetten dolayı en büyük ölüm sebebidir.

       Yaygın olarak yüksek kan basıncı olarak da bilinen hipertansiyon, kan basıncının yüksek olduğu, süreğen (kronik) bir hastalıktır. Şişmanlık, hareketsiz yaşam, ailede hipertansiyon varlığı, yaş, stres, aşırı alkol kullanımı, düşük potasyum, magnezyum ve kalsiyum alımı hipertansiyona yakalanma riskini arttıran faktörler arasında bulunmaktadır.

       Hipertansiyonun başlıca belirtileri baş ve ense ağrısı, baş dönmesi, kulakta uğultu, zaman zaman burun kanamaları, çarpıntı hissi, sürekli yorgunluk duygusudur. Kan basıncının aşırı yükseldiği durumlarda ise; çift görme, dilde peltekleşme, vücutta uyuşma, kuvvet kaybı, nefes darlığı, göğüs ağrısı hissedilir.

       Hipertansiyon tedavi edilmediği zaman beyin kanaması, felç,  kalp krizi, kalp yetmezliği, gözlerde görme kaybı,  böbrek hasarı gibi kişinin yaşam kalitesini bozan ve ömrünü kısaltan hastalıklar görülmektedir. Bu nedenlerden dolayı, hipertansiyon önemle tedavisi gereken bir hastalıktır.

        Yüksek kan basıncından korunmak için ağır ve yağlı yemeklerden, tuzdan, sigaradan, alkolden ve fazla kilolardan sakınmak; düzenli egzersiz yapmak, kan basıncını düzenli ölçtürüp kaydetmek, hekimin vereceği ilaçları hekim değiştirene ya da durdurana kadar, düzenli olarak almak gerekmektedir.

Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon) Nedir?

Kan, damarlar vasıtasıyla kalpten vücuda taşınır. Kan basıncı,  kalp atışı ile damarlara pompalanan kanın damar duvarına karşı yaptığı basınç ile oluşur.

Sistolik (kalp kasılırken) kan basıncı 140 mmHg ve üzeri, diastolik (kalp gevşerken) kan basıncı 90 mmHg ve üzeri yüksek kan basıncı olarak kabul edilir.

Yüksek kan basıncı kalpte ayrıca beyin, böbrek gibi önemli organların damarlarında hasara (hedef organ hasarı) yol açar.

Belirti Verir mi?

Yüksek kan basıncı bazen baş ağrısı, nefes darlığı, baş dönmesi, çarpıntı, göğüs ağrısı, burun kanaması gibi semptomlar verebilir. Çoğu kişide ise hiçbir belirti olmayabilir.

Yüksek Kan Basıncı Niçin Tehlikelidir?

Yüksek kan basıncı kontrol altına alınmazsa kalp krizi, kalp yetmezliği, damarlarda anevrizma oluşumuna, inme, böbrek yetmezliği, körlüğe ve bilinç bozukluklarına neden olabilir. Şişmanlık, yüksek kolesterol değerleri, şeker hastalığı ile birlikte ise kalp krizi, inme riski artar. 

Hipertansiyon Nedenleri:

Hipertansiyon vakalarının büyük çoğunluğunda tek bir neden belirlenemez. Birden fazla faktör hipertansiyona sebep olabilir. Bu faktörler kalıtım, cinsiyet, şeker hastalığı, şişmanlık, sigara, alkol, stres, fazla tuz kullanımı, yetersiz fiziksel aktivite, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve yaşlanmadır. Az sayıda vakada altta yatan bir hastalığa bağlı olarak gelişebilir. Bu durum sekonder hipertansiyon olarak adlandırılır. Genellikle böbrek hastalıkları, hormonsal bozukluklar, kan damarlarının anomalileri sorumludur. Gebelikle ilişkili hipertansiyon görülebilir. Ayrıca kişinin kullandığı ilaçlar, gıda takviyelerinin hipertansiyona sebep olabileceği, ilaçların ve gıda takviyelerinin tansiyon düşürücü ilaçlar ile etkileşime girebileceği unutulmamalıdır.

Yüksek Kan Basıncı ve Komplikasyonlarının Önlenmesi ve Tedavi Edilmesi

Tüm erişkinler kan basınçlarını kontrol ettirmelidirler. Eğer yüksek ise mutlaka hekime  danışılmalıdır. Sekonder hipertansiyon nedenleri araştırılmalıdır. Kardiyovasküler riski artıran yüksek kolesterol, yüksek kan şekeri gibi faktörler, hedef organ hasarı(böbrek fonksiyonunda azalma, idrarda albumin atılımı gibi)  başlangıçta ve belirli aralıklarla kontrol edilmelidir. Sekonder hipertansiyon nedenleri dışlandıktan sonra tütün ve alkol kullanımından vazgeçilmesi, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, tuz tüketiminin azaltılması, fazla kilo veya şişmanlık varsa kilo verilmesi yüksek kan basıncının kontrol altına alınması için yeterli olabilir eğer yeterli olmazsa hekim kontrolünde ilaç başlanabilir.